So’nggi
Videolar
30 dekabr 2024
Sabine Mahl BMTning O'zbekistondagi doimiy koordinatorini Yangi Yil Tabrigi
Ko'proq ma'lumot olish
Videolar
10 dekabr 2024
YuNESKOning O‘zbekistondagi vakolatxonasi rahbari Sara Noshadi xonim bilan suhbat
Ko'proq ma'lumot olish
Hikoya
02 dekabr 2024
Qurilish — AYOLLARNING ham ishi: Maxliyoning hikoyasi
Ko'proq ma'lumot olish
So’nggi
O'zbekistonda Barqaror Rivojlanish Maqsadlari
Barqaror rivojlanish sohasidagi maqsadlar Yer yuzida qashshoqlikka barham berish, atrof-muhit va iqlimni himoya qilish hamda dunyodagi barcha kishilar tinchlik va ravnaq topishdan bahramand bo‘lishini ta’minlash bo‘yicha global miqyosda harakat qilishga da’vatdir. BMT O‘zbekistonda amalga oshirish uchun harakat qilayotgan maqsadlar:
Nashr
11 avgust 2023
O‘zbekiston Birlashgan Millatlar Tashkilotining 2022 yil natijalari bo‘yicha hisoboti
Birlashgan Millatlar Tashkilotining 2022 yilgi mamlakat faoliyati toʻgʻrisidagi hisobotida Oʻzbekiston hukumati bilan hamkorlik qiluvchi BMTning 25 ta subʼyekti faoliyatining asosiy yutuqlari va natijalari taqdim etilgan. Hisobot BMT tizimi keng ko‘lamli hamkorlar bilan yaqin hamkorlikda 2030 yilgacha Barqaror rivojlanish kun tartibiga erishish bo‘yicha majburiyatni ayollar va qizlar, yoshlar va aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj guruhlari uchun aniq natijalarga aylantirganining ko‘plab usullarini namoyish etadi. O'zbekiston yanada adolatli, teng va barqaror jamiyat qurish bo'yicha umumiy qarashlar doirasida.
1 of 4
Surat
23 yanvar 2023
SDG dialogues at the Diplomat International School
The students of International Diplomat School were introduced the concept of Sustainable Development Goals on 24 October and 29 November 2022
1 of 4
https://www.flickr.com/photos/188395718@N07/albums/72177720304465052
Surat
23 yanvar 2023
Regional SDG dialogues 2022
The Regional SDG dialogues were held in November and December in Urgench, Bukhara and Andijan
1 of 4
https://www.flickr.com/photos/188395718@N07/albums/72177720304462221
Nashr
25 avgust 2022
Joint UN-Government Steering Committee and Partners' Meeting 2022
This presentation highlights key results of development cooperation between the UN and Government for 2022; informs about planned results of the UN Country Team and endorses the Joint Workplans for 2023-2025; reviews and endorses the implementation architecture of the Cooperation Framework (Results Groups, Technical Groups); and reviews Multi-Year Funding framework of the Cooperation Framework, including funding gaps and priorities for resource mobilization.
1 of 4
Hikoya
13 dekabr 2024
Qurilish — AYOLLARNING ham ishi: Maxliyoning hikoyasi
Yetim bolalar maktab-internatida ulg‘aygan Maxliyo yoshligidanoq ko‘plab qiyinchiliklarga duch keldi – ota-onasi tomonidan ruhiy qo‘llab-quvvatlanmaslik, jamiyat tomonidan qoralangan va shaxsiy rivojlanish imkoniyatlari cheklangan. Shunga qaramay, u o‘z maktabini a’lo baholarga tamomlab, o‘zi orzu qilgan Toshkent arxitektura-qurilish institutiga o‘qishga kirgan birinchi talaba bo‘ldi.“Biz duch keladigan eng qiyin muammolar jismoniy emas, balki jamiyatimizda mavjud bo'lgan noto'g'ri qarashlar va stereotiplardir,” - deydi Maxliyo institutni tamomlagandan keyingi tajribasini eslab. An'anaviy ravishda erkaklar ustunlik qiladigan kasblarda hali ham mavjud bo'lgan gender kamsitish ayollarning ushbu sohalarda o'z malakalarini isbotlashlari uchun to'siqlar yaratadi.“Menga har doim ayol bo'lganim uchun rahbarlik lavozimlarini egallab yoki mijozlarni boshqara olmasligimni aytishardi”, - deydi u. Gender stereotiplari va noto'g'ri qarashlar orqali ish joyidagi bunday kamsitish uning kasbiy o'sishi va rivojlanishi uchun imkoniyatlarini cheklab qo'ydi. Biroq, u stereotiplarning kelajagini shakllantirishiga yo'l qo'ymadi. 2023-yil boshida Maxliyo UNOPS O‘zbekistondagi vakolatxonasiga arxitektor sifatida ishga kirdi. UNOPSda u o'sishiga yordam beradigan va o'z salohiyatiga ishonadigan ish joyini topdi. Tashkilot doirasida u qurilish va muhandislik boshqaruvida ishlaydi va yirik infratuzilma loyihalarida ishtirok etadi. “Bu erda menga adolatli munosabatda bo'lish va o'z g'oyalarimni amalga oshirish uchun teng imkoniyatlar berilganini his qilaman. Bu meni yanada yaxshiroq ishlashga undaydi,” - deydi Maxliyo.UNOPS, BMTning boshqa agentliklari singari, barcha sohalarda gender tengligini himoya qiladi. Qurilish - bu ayollar ko'pincha kam namoyon bo'ladigan soha. Xalqaro Mehnat Tashkiloti (XMT) ma'lumotlariga ko'ra, ayollar butun dunyo bo'ylab qurilish ishchilarining atigi 9% tashkil qiladi, bu soha tarixan erkaklar tomonidan boshqariladi. Biroq, tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, gender xilma-xilligi bo'lgan jamoalar kamroq xilma-xillikka ega bo'lgan jamoalardan ustun turadi. Ayollar infratuzilma loyihalariga jalb qilinganda, natijalar butun jamiyat uchun yanada barqaror va adolatli bo'lishini bilasizmi? Gender xillik g'alaba qozonadi, qanday qilib? Ushbu maqolani ko'rib chiqing.Shuning uchun UNOPS o'z missiyasining asosiy ustuni sifatida gender tengligini birinchi o'ringa qo'yadi. Ayollarga sarmoya kiritish va jinsidan qat’i nazar, har bir inson rivojlanish imkoniyatiga ega bo‘lgan inklyuziv muhitni yaratish orqali tashkilot rahbarlik lavozimlarida ishlaydigan ayollarni qo‘llab-quvvatlaydi va ularni barcha sohalarda o‘z g‘oyalari va tajribalarini qo‘shishga undaydi. Bu hamma uchun kuchliroq, qamrab oluvchi va barqaror natijalarga erishish imkonini beradi."Arxitektura nafaqat binolarni loyihalash va qurish, balki xavfsizlik, inklyuzivlik, qadr-qimmat va farovonlikni rag'batlantiradigan muhitlarni yaratishdir." Mahliyo o‘zining kelib chiqishi, shaxsiyati va sharoitidan qat’i nazar, o‘zining to‘liq salohiyatini ro‘yobga chiqarishi va ijobiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan qulay muhitni topdi. Endi siz bu hikoya nima haqida ekanligiga qiziqayotgandirsiz.Mahliyo hikoyasi faqat bir ayolning to‘siqlarni yengib o‘tishi haqidagi hikoya emas; Bu butun dunyo bo'ylab erkaklar hukmronlik qiladigan sohalarda shunga o'xshash muammolarga duch kelgan son-sanoqsiz ayollarning hikoyasidir. Bu juda ko‘p ayollarni orqaga tortayotgan stigma va diskriminatsiya davrini buzish haqida. Bu ayollar o‘zgarishlarning yetakchisi, quruvchisi va me’mori bo‘la olishini ko‘rsatishdir. Bitta sayohatni baham ko‘rish orqali muallif bu ayollarning ularni mukofotlamaydigan sohalarga tegishli emasligi haqidagi stereotiplarga qarshi turishga yordam berishiga umid qilmoqda. Bu, shuningdek, ushbu o'zgarishda asosiy rol o'ynaydigan ish beruvchilar va tashkilotlar, ular o'z salohiyatlarini to'liq ro'yobga chiqarishlari mumkin bo'lgan ish muhitini yaratish va bir kishidan ancha yuqori bo'lgan huquqlarni kengaytirish, tenglik va o'zgarishlar uchun kengroq harakatga hissa qo'shish haqida. Turli xil, inklyuziv madaniyatlarni qo'llab-quvvatlaydigan tashkilotlar yaxshiroq qarorlar qabul qilish, takomillashtirilgan innovatsiyalar va kuchli jamoaviy ishlashga olib keladi.Nihoyat, bu hikoya to'siqlarni yo'q qilish, tushunchalarni o'zgartirish va har bir inson muvaffaqiyatga erishish imkoniga ega bo'lgan kelajakni qurish uchun ayollarning ovozini eshitish va qo'llab-quvvatlash kerakligini eslatadi.Mahliyoni hozir tinglang. “Qurilish – AYOLLARNING ham ishi!” – deydi u faxr bilan. "Biz yaxshiroq kelajak quruvchilarmiz". Shunday ham.
1 of 5
Hikoya
30 oktabr 2024
Onkologik kasalliklarni davolash sohasidagi hamkorlik: O‘zbekiston, UNOPS va Islom Taraqqiyot Banki onkologik uskunalar yetkazib berish bo‘yicha yirik tashabbusni amalga oshirmoqda
Kasallik aniqlangan holatlar soni ortib bormoqda va davolash usullarini yaxshilashga ehtiyoj mavjud. Ushbu muammoni hal qilish uchun hukumat UNODC bilan hamkorlikda 70,7 million dollar miqdorida Islom Taraqqiyot Banki kreditini qo‘llab-quvvatlagan holda 13 ta viloyat va Toshkent shahriga zamonaviy onkologik uskunalar xarid qilish va yetkazib berish bo‘yicha keng ko‘lamli loyihani boshladi.UNOPSning qo‘shma missiyasi asosiy tibbiy uskunalar, sarf materiallari va yordamchi uskunalarni xarid qilish, yetkazib berish, o‘rnatish va ishga tushirishda yordam berib, milliy qonunchilik va XAEA standartlariga muvofiq radiyaktiv materiallar bo‘yicha xavfsizlikni ta’minlaydi. Loyihada har yili 150 000 onkologik bemorga kengaytirilgan onkologik xizmatlar ko‘rsatish, shifokorlar tomonidan har kuni ambulator klinik xizmatlarni 40% va statsionar xizmatlarni 20% oshirish rejalashtirilgan. 2024 yil oktabr holatiga ko‘ra, UNOPS 13 ta viloyat va Toshkent shahridagi 14 ta loyiha joylariga 60 million dollar miqdorida uskunalar yetkazib berdi. Uskunalar taxminan 1,500 dona bo‘lib, ulardan 90% allaqachon o‘rnatilib, foydalanishga tayyor. Toshkentda yaqinda ochilgan onkologiya va radiologiya tibbiyot markazi 30 million dollardan ortiq uskunalar oldi — bu 500 dan ortiq uskunani o‘z ichiga oladi. Uskunalar turli kategoriyalarni o‘z ichiga oladi — radiyatsiya terapiyasi apparatlari, vizualizatsiya tizimlari, jarrohlik asboblari, laboratoriya analizatorlari va axborot texnologiyalari — bu loyiha kutilayotgan natijalariga erishishda muhim rol o‘ynaydi. Markazda 3 ta chiziqli tezlatgich, 5 ta braxiterapiya apparati, 12 ta radiyatsiya terapiyasi apparati, 17 ta statsionar raqamli rentgen apparati va 21 ta mobil rentgen apparati o‘rnatilgan. Bunday radiyatsiya terapiyasi uskunalari davolash imkoniyatlarini kengaytiradi, onkologlarga ilg‘or vositalarni taqdim etadi va aniq maqsadli terapiya yordamida nojo‘ya ta’sirlarni kamaytiradi. 7 ta MRT apparati, 6 ta MSCT (Ko'p qatlamli kompyuter tomografiyasi) apparati, 3 ta angiografik tizim, 1 ta PET/CT apparati va boshqa vizualizatsiya tizimlari erta diagnostika va kasalliklarni yanada samarali davolash imkonini beradi, qaror qabul qilish uchun ma’lumotlarga kirishni ta’minlaydi. «Dunyoda bunday MRT apparatlari juda kam. U turli xil o‘sma, hatto juda kichiklarini aniqlash imkonini beradi. Avval bemorlarni boshqa klinikalarga [chet elga] tekshirish uchun yuborishga majbur edik. Endi biz tez va aniq tashxis [O‘zbekistonda] qo‘yishimiz mumkin. Bu markazimizni eng yuqori jahon standartlariga olib chiqdi», — dedi markaz bo‘limi mudiri Odiljon Axmedov. Jarrohlik va anesteziya uskunalari (anesteziya mashinalari va ventilyatorlar, jarrohlik asboblari va operatsiya zali uskunalari) operatsiyalarni yanada kengroq qilish imkonini beradi, jarrohlik samaradorligi va natijalarini oshiradi. Yangi uskunalar bilan markaz yilda 6000 ta yuqori texnologiyali operatsiyalar o‘tkazishni rejalashtirmoqda, jumladan, onkoxirurgik, minimal invaziv, angiokirurgik, radiosurgik, neyroxirurgik, rekonstruktiv operatsiyalar va qon tomirini transplantatsiya qilish. «Ushbu markazning qavatlarida yurganda, xarid qilingan barcha uskunalarimizni ko‘rib, — bularning ko‘pchiligi avvalgina faqat orzu edi — bu dunyodagi eng zamonaviy texnologiya ekanligini anglaysiz. Bunday keng imkoniyatlar bilan biz ko‘plab bemorlarni qabul qila olamiz, ularga yordam ko‘rsatish uchun chet elga chiqish zaruriyati yo‘q», — deydi onko-urolog, tibbiyot fanlari doktori Elena Boyko. Markazdagi laboratoriya uskunalari diagnostika imkoniyatlarini kuchaytiradi, qo‘l ishlarini qisqartiradi va aniqlikni oshiradi, bemorlar esa tezroq diagnostika va sog‘liqni yaxshiroq boshqarishdan foyda ko‘radi. Axborot texnologiyalari va ma’lumotlarni boshqarish, masalan, onkologik registr dasturi, kompyuterlar, serverlar va lokal tarmoq infratuzilmasi kabi IT uskunalari ma’lumotlarga asoslangan qaror qabul qilishni rag‘batlantiradi, sog‘liq natijalarini kuzatishni yaxshilaydi va bemorlar haqidagi ma’lumotlarga kirishni osonlashtiradi. «Yangi uskunalar va yaxshilangan shart-sharoitlar tufayli markazda onkologik kasalliklarni erta aniqlash va davolash samaradorligi sezilarli darajada oshadi. Natijada, bu o‘lim darajasini kamaytiradi, tuzalish darajasini oshiradi va hayot davomiyligini uzaytiradi. Bundan tashqari, bu tibbiy turizmni rivojlantirishga asos bo‘lib xizmat qiladi», — deya xabar berdi Prezident matbuot xizmati.
1 of 5
Hikoya
04 noyabr 2024
Ko‘krak saratoniga qarshi kurash
2024 yil boshlarida Diana bir paytlar sayohat va zamonaviy kiyimlar suratlari bilan to‘lgan Instagram akkauntida bir kun kelib ko‘krak saratoni bilan shaxsan qanday kurashgani haqidagi hikoyani joylashini sira tasavvur qilmagandi. Bugun Toshkentda yashovchi va ikki farzandning onasi bo‘lgan 30 yoshli Diana hayotidagi o‘zgarishlarga moslashib, tanasi va ruhiga tahdid solayotgan kasallik – saraton haqidagi xabardorlikni oshirishga faol hissa qo‘shmoqda. “Hammasi ko‘kragimda qattiqlik paydo bo‘lganidan boshlandi va men shifokorga murojaat qilishim kerak deb o‘yladim”, — deydi u. Bu hayot uchun xavf tug‘dirmaydigan holat bo‘lgani uchun Diana Toshkentdagi hududiy onkologiya klinikasi qabuliga borishdan oldin yana bir necha kun ishlashda davom etgan. Tahlil va konsultatsiyalardan so‘ng unga erta bo‘lishiga qaramay, ikkinchi bosqichdagi ko‘krak bezi saratoni tashxisi qo‘yildi. Ikkita o‘simta aslida beshta bo‘lib chiqdi va u salbiy oqibat xavfini kamaytirish uchun zudlik bilan davolanishni boshlashi kerak edi.Ko‘krak bezi saratoni JSST Evropa va Markaziy Osiyo mintaqasida eng keng tarqalgan saraton bo‘lib, 2022 yilda 600 000 dan ortiq kasallanish holatlari aniqlangan. Har soatda mintaqadagi 69 nafar ayolga ko‘krak bezi saratoni tashxisi qo‘yiladi, 18 nafari esa uning oqibatida vafot etadi. Erta aniqlash va sifatli davolash kasallikni muvaffaqiyatli yengishning eng muhim omillaridir.
Kasallikni yengish strategiyalari bemorlar va ularning oilalari uchun muhim madad hisoblanadi
Kimyoterapiya Dianada aniqlangan o‘smalar hajmini kamaytirishga yordam berdi, ammo jiddiy, shu jumladan juda kam uchraydigan nojo‘ya ta’sirlarga, u esa jigarning jiddiy shikastlanishiga olib keldi. Biroq, bu kasallikka qarshi kurashish bo‘yicha o‘z tajribasini boshqalarga aytib berishga to‘sqinlik qilmadi. “Negaligini aniq bilmayman, ammo tashxis qo‘yilgandan keyin faolroq bo‘ldim. Hayotimni tubdan o‘zgartirgan va kasallik bilan kurashishimga yordam bergan juda ko‘p yangi mashg‘ulotlar topdim”, — deydi u. Diananing ta’kidlashicha, saraton bilan kurash nafaqat jismoniy, balki ruhiy kuch ham talab qiladi.
Uning aytishicha, ikki yosh farzandi unga kerakli ruhiy kuch topishga yordam bermoqda: “Kichigim maktabga borishni boshladi va men o‘z kasalligim undan bu qimmatli lahzalarni olib qo‘yishiga yo‘l qo‘yolmayman”.
Shu bilan birga, u aksariyat qarindoshlari uchun uning tashxisi haqidagi xabar og‘ir zarba bo‘lganini tan oladi. Ular bu kasallik keltirayotgan emotsional zararni birgalikda yengishga o‘rgandi. Diana tashxis qo‘yilganlar va ularning oila a’zolariga emotsional-psixologik yordam ko‘rsatish muhimligini ta’kidlab o‘tdi. Shu munosabat bilan, u kimyoterapiya muolajasini o‘tayotgan paytdayoq psixologlikka o‘qishni boshladi. “Men ko‘krak bezi saratoni tashxisi qo‘yilgan boshqa ayollarga o‘z qo‘rquv va qiyinchiliklari haqida ochiq gapira olishlariga yordam bermoqchiman”, — deydi u eng qiyin paytlarda o‘zgalarga kuch, umid va shifo topishga yordam berish istagini ta’kidlab.Saraton haqidagi xabardorlikni oshirish harakati faoliDiana saraton kasalligiga qarshi kurashni boshlaganida, u o‘z hikoyasini ijtimoiy tarmoqlarda, xususan, avval moda va sayohatlar haqida yozgan Instagram'da bo‘lishishga qaror qildi.
U bu platformadan ayollarni ko‘krak saratoni haqida xabardorlikni oshirish va agar o‘zlarida qandaydir o‘zgarish sezsalar, tibbiy yordamga murojaat qilishga undashda foydalana boshladi.Bu faoliyat doirasida Diana stigma va keng tarqalgan yanglish fikrlar bilan kurashishga harakat qilmoqda. Ko‘pchilik hali ham saratonni asosan keksalarda uchraydigan kasallik deb hisoblaydi, lekin Diananing hikoyasi bu har kimda, yoshidan qat’iy nazar, yuz berishi mumkinligini ko‘rsatadi.
U o‘z akkauntidan foydalanib odamlarga saraton haqida gapirish hayotiy muhimligini anglab yetishlariga yordam berishga harakat qiladi, chunki muammoni aksariyat hollarda o‘rab turgan jimlikni buzish imkonini beradi.
Hamma ham Diananing chaqiriqlariga hayrixoh bo‘lishga tayyor emasdi. Sobiq obunachilarining ayrimlariga uning boshidan o‘tkazganlarini qabul qilish qiyin bo‘ldi va ular Diananing akkauntini kuzatishni to‘xtatdi.
U yaqin tanishlari bilan aloqalarni yo‘qotdi va ilgari do‘st deb hisoblaganlar qo‘llab-quvvatlashni susaytirganini sezdi. Lekin o‘zining sofdilligi va jasorati bilan yangi obunachilarni o‘ziga jalb qildi, ko‘plab do‘stlari esa Diana bilan yanada yaqinlashib, uni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga harakat qildi.
“Menga qo‘l uzatgan va minnatdorchilik bildirganlar, mendan yuz o‘girganlardan ancha ko‘p bo‘ldi”, — deydi u. Ko‘pchilik Diananing postlari tufayli shu mavzu bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumot izlay boshlagan. “Bu meni ruhlantiradigan va olg‘a haraqat qilishga turtki beradigan narsadir”, deya qo‘shimcha qildi u. Diananing maslahatlari
“Saraton yosh, vaqt yoki joy tanlamaydi”, deya tez-tez eslatib turadi Diana o‘z obunachilariga. Uning shaxsiy yo‘li oson kechmagan, shuning uchun u barcha imkoniyatlarni ishga solib ko‘krak bezi saratoni haqidagi asosiy faktlarni yetkazishga harakat qiladi: Erta aniqlash omon qolish darajasiga ta’sir qiladi. Diana boshqa ayollarga aniq maslahatlar berib, ularni darhol harakat qilishga chaqiradi: “Ko‘kragingizni muntazam tekshiring. Agar siz shubhali narsani sezsangiz, kechikmang - darhol shifokorga murojaat qiling”.
• Ko‘krak bezi saratonining ko‘p turlar juda samarali davolanishi mumkin, ayniqsa kasallik erta bosqichda aniqlangan bo‘lsa. Diana davolanishning eng maqbul yo‘lini topishga harakat qilib, davlat va xususiy klinikalarga qatnab, qimmatli vaqtini yo‘qotdi. Bunday ssenariyning oldini olish uchun har bir onkologik bemor uchun aniq, qulay va keng qamrovli davolash yo‘nalishini ishlab chiqish kerak; Diana aynan shu fikrni mintaqadagi va undan tashqaridagi mamlakatlarga yetkazmoqchi.
• Saraton haqida ochiq gapirishdan qo‘rqmang. Ogohlikni oshirish boshqalarga kasallikni erta bosqichda aniqlash va davolashga yordam beradi. Shuningdek, u bemorlarning stigmatizatsiyasini kamaytirishga yordam beradi.
• Ruhiy va psixologik yordam nafaqat bemor, balki uning oilasi uchun ham juda muhimdir. Hech kim kasallik bilan yolg‘iz qolmasligi kerak. Qo‘llab-quvvatlash doirasi ham jismoniy, ham ruhiy tiklanish uchun juda muhimdir.
Bugungi kunda Diana saraton kasalligi bilan og‘rigan bemorlar va ularning oilalari uchun davolanish paytida ham, undan keyin ham yordam ko‘rsatish uchun reabilitatsiya markazini yaratish loyihasi ustida ishlamoqda. Davolanishdan so‘ng ko‘plab bemorlar o‘zlarini yo‘qotgandek his qiladi va ularga ko‘rsatilishi mumkin va kerak bo‘lgan yordamga muhtojdir".
Oktyabr oyi oxirida Dianaga ikki tomonlama mastektomiya qilinadi. U hammasi yaxshi bo‘lshiga umid qilmoqda va bu ko‘krak bezi saratoni haqida xabardorlik oyligida bo‘lib o‘tishini ijobiy belgi deb hisoblaydi.
“Ayni paytda men qila oladigan eng yaxshi narsa — saraton kasalligiga chalingan bemorlarning ehtiyojlari haqida gapirishni davom ettirishdir. Bu sohadagi siyosatni shakllantiruvchi shaxslar ko‘magida ko‘krak bezi saratonini oldini olish, aniqlash va davolashni yaxshilash mumkin, bu esp ko‘plab bemorlar va ularning oilalariga kasallikni yengishga yordam beradi”.
Kasallikni yengish strategiyalari bemorlar va ularning oilalari uchun muhim madad hisoblanadi
Kimyoterapiya Dianada aniqlangan o‘smalar hajmini kamaytirishga yordam berdi, ammo jiddiy, shu jumladan juda kam uchraydigan nojo‘ya ta’sirlarga, u esa jigarning jiddiy shikastlanishiga olib keldi. Biroq, bu kasallikka qarshi kurashish bo‘yicha o‘z tajribasini boshqalarga aytib berishga to‘sqinlik qilmadi. “Negaligini aniq bilmayman, ammo tashxis qo‘yilgandan keyin faolroq bo‘ldim. Hayotimni tubdan o‘zgartirgan va kasallik bilan kurashishimga yordam bergan juda ko‘p yangi mashg‘ulotlar topdim”, — deydi u. Diananing ta’kidlashicha, saraton bilan kurash nafaqat jismoniy, balki ruhiy kuch ham talab qiladi.
Uning aytishicha, ikki yosh farzandi unga kerakli ruhiy kuch topishga yordam bermoqda: “Kichigim maktabga borishni boshladi va men o‘z kasalligim undan bu qimmatli lahzalarni olib qo‘yishiga yo‘l qo‘yolmayman”.
Shu bilan birga, u aksariyat qarindoshlari uchun uning tashxisi haqidagi xabar og‘ir zarba bo‘lganini tan oladi. Ular bu kasallik keltirayotgan emotsional zararni birgalikda yengishga o‘rgandi. Diana tashxis qo‘yilganlar va ularning oila a’zolariga emotsional-psixologik yordam ko‘rsatish muhimligini ta’kidlab o‘tdi. Shu munosabat bilan, u kimyoterapiya muolajasini o‘tayotgan paytdayoq psixologlikka o‘qishni boshladi. “Men ko‘krak bezi saratoni tashxisi qo‘yilgan boshqa ayollarga o‘z qo‘rquv va qiyinchiliklari haqida ochiq gapira olishlariga yordam bermoqchiman”, — deydi u eng qiyin paytlarda o‘zgalarga kuch, umid va shifo topishga yordam berish istagini ta’kidlab.Saraton haqidagi xabardorlikni oshirish harakati faoliDiana saraton kasalligiga qarshi kurashni boshlaganida, u o‘z hikoyasini ijtimoiy tarmoqlarda, xususan, avval moda va sayohatlar haqida yozgan Instagram'da bo‘lishishga qaror qildi.
U bu platformadan ayollarni ko‘krak saratoni haqida xabardorlikni oshirish va agar o‘zlarida qandaydir o‘zgarish sezsalar, tibbiy yordamga murojaat qilishga undashda foydalana boshladi.Bu faoliyat doirasida Diana stigma va keng tarqalgan yanglish fikrlar bilan kurashishga harakat qilmoqda. Ko‘pchilik hali ham saratonni asosan keksalarda uchraydigan kasallik deb hisoblaydi, lekin Diananing hikoyasi bu har kimda, yoshidan qat’iy nazar, yuz berishi mumkinligini ko‘rsatadi.
U o‘z akkauntidan foydalanib odamlarga saraton haqida gapirish hayotiy muhimligini anglab yetishlariga yordam berishga harakat qiladi, chunki muammoni aksariyat hollarda o‘rab turgan jimlikni buzish imkonini beradi.
Hamma ham Diananing chaqiriqlariga hayrixoh bo‘lishga tayyor emasdi. Sobiq obunachilarining ayrimlariga uning boshidan o‘tkazganlarini qabul qilish qiyin bo‘ldi va ular Diananing akkauntini kuzatishni to‘xtatdi.
U yaqin tanishlari bilan aloqalarni yo‘qotdi va ilgari do‘st deb hisoblaganlar qo‘llab-quvvatlashni susaytirganini sezdi. Lekin o‘zining sofdilligi va jasorati bilan yangi obunachilarni o‘ziga jalb qildi, ko‘plab do‘stlari esa Diana bilan yanada yaqinlashib, uni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga harakat qildi.
“Menga qo‘l uzatgan va minnatdorchilik bildirganlar, mendan yuz o‘girganlardan ancha ko‘p bo‘ldi”, — deydi u. Ko‘pchilik Diananing postlari tufayli shu mavzu bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumot izlay boshlagan. “Bu meni ruhlantiradigan va olg‘a haraqat qilishga turtki beradigan narsadir”, deya qo‘shimcha qildi u. Diananing maslahatlari
“Saraton yosh, vaqt yoki joy tanlamaydi”, deya tez-tez eslatib turadi Diana o‘z obunachilariga. Uning shaxsiy yo‘li oson kechmagan, shuning uchun u barcha imkoniyatlarni ishga solib ko‘krak bezi saratoni haqidagi asosiy faktlarni yetkazishga harakat qiladi: Erta aniqlash omon qolish darajasiga ta’sir qiladi. Diana boshqa ayollarga aniq maslahatlar berib, ularni darhol harakat qilishga chaqiradi: “Ko‘kragingizni muntazam tekshiring. Agar siz shubhali narsani sezsangiz, kechikmang - darhol shifokorga murojaat qiling”.
• Ko‘krak bezi saratonining ko‘p turlar juda samarali davolanishi mumkin, ayniqsa kasallik erta bosqichda aniqlangan bo‘lsa. Diana davolanishning eng maqbul yo‘lini topishga harakat qilib, davlat va xususiy klinikalarga qatnab, qimmatli vaqtini yo‘qotdi. Bunday ssenariyning oldini olish uchun har bir onkologik bemor uchun aniq, qulay va keng qamrovli davolash yo‘nalishini ishlab chiqish kerak; Diana aynan shu fikrni mintaqadagi va undan tashqaridagi mamlakatlarga yetkazmoqchi.
• Saraton haqida ochiq gapirishdan qo‘rqmang. Ogohlikni oshirish boshqalarga kasallikni erta bosqichda aniqlash va davolashga yordam beradi. Shuningdek, u bemorlarning stigmatizatsiyasini kamaytirishga yordam beradi.
• Ruhiy va psixologik yordam nafaqat bemor, balki uning oilasi uchun ham juda muhimdir. Hech kim kasallik bilan yolg‘iz qolmasligi kerak. Qo‘llab-quvvatlash doirasi ham jismoniy, ham ruhiy tiklanish uchun juda muhimdir.
Bugungi kunda Diana saraton kasalligi bilan og‘rigan bemorlar va ularning oilalari uchun davolanish paytida ham, undan keyin ham yordam ko‘rsatish uchun reabilitatsiya markazini yaratish loyihasi ustida ishlamoqda. Davolanishdan so‘ng ko‘plab bemorlar o‘zlarini yo‘qotgandek his qiladi va ularga ko‘rsatilishi mumkin va kerak bo‘lgan yordamga muhtojdir".
Oktyabr oyi oxirida Dianaga ikki tomonlama mastektomiya qilinadi. U hammasi yaxshi bo‘lshiga umid qilmoqda va bu ko‘krak bezi saratoni haqida xabardorlik oyligida bo‘lib o‘tishini ijobiy belgi deb hisoblaydi.
“Ayni paytda men qila oladigan eng yaxshi narsa — saraton kasalligiga chalingan bemorlarning ehtiyojlari haqida gapirishni davom ettirishdir. Bu sohadagi siyosatni shakllantiruvchi shaxslar ko‘magida ko‘krak bezi saratonini oldini olish, aniqlash va davolashni yaxshilash mumkin, bu esp ko‘plab bemorlar va ularning oilalariga kasallikni yengishga yordam beradi”.
1 of 5
Hikoya
06 aprel 2024
Butun dunyo sihat-salomatlik kuni 2024: UNOPS qanday qilib 'Mening sog'lig'im mening huquqim'ga O'zbekistondagi loyihalari orqali erishadi
O'zbekiston uchun bu mavzu milliy rivojlanishning ustuvor yo'nalishlari va g'oyalari bilan bir qatorda turib, sihat-salomatlikning ijtimoiy yuksalish va barqaror rivojlanish ortida turgan asosiy kuch hisoblanadi. Sog'liqni saqlash tashabbuslarini qo'llab-quvvatlash maqsadida UNOPS O'zbekiston hukumati bilan hamkorlikda infratuzilmani ta'mirlash va zarur diagnostika uskunalari va jihozlarini xarid qilish orqali butun mamlakat bo'ylab Sanitariya-epidemiologiya qo'mitasi (SES) laboratoriya jihozlarini modernizatsiya qilish loyihasini boshladi. Ushbu maqolada, ushbu majburiyatlarni sog'liqni saqlash huquqlari bilan birlashtirgan holda, loyiha nafaqat sog'liqni saqlash sohasidagi dolzarb muammolarni hal qilish, balki sog'liqni saqlash huquqlarining asosiy elementlari: mavjudlik, foydalanish imkoniyati, muvofiqlik va sifatni o'zida mujassamlashtirgani haqida so'z yuritadi. Mavjudlik sog'liqni saqlash muassasalari, tovarlar va xizmatlarning yetarli miqdorda bo'lishiga bo'lgan ehtiyojni anglatadi. Ular hech qanday kamsitishlarsiz barcha uchun mavjud bo'lishini ta'minlash uchun sifatli sog'liqni saqlash infratuzilmasi va tibbiyot mutaxassislarini tayyorlashga sarmoya kiritish, shahar va qishloq aholisining ulardan teng foydalanish imkoniyatini ta'minlash muhim ahamiyatga ega. UNOPSning Oʻzbekistondagi faoliyati butun mamlakat boʻylab laboratoriya jihozlarini modernizatsiya qilish orqali sogʻliqni saqlash xizmatlarining mavjudligini qoʻllab-quvvatlaydi va barcha 13 mintaqada rivojlangan sogʻliqni saqlash infratuzilmasi va diagnostika imkoniyatlariga ega boʻlishini taʼminlaydi. Muhim diagnostika uskunalari va jihozlarini xarid qilish hamda AKTga asoslangan milliy kuzatuv va monitoring tizimini yaratish orqali ushbu loyiha tibbiy xizmat ko‘rsatuvchi provayderlarning sifatli yordam ko‘rsatish imkoniyatlarini yaxshilashga qaratilgan, shuningdek, hukumatning kelgusidagi COVID 19 kabi pandemiyalarni samarali monitoring qilish va ularga javob berish salohiyatini mustahkamlaydi. Sog'liqni saqlashda foydalanish imkoniyati, muassasalar, tovarlar va xizmatlar hamma uchun ochiq bo'lishi kerakligini anglatadi. Ular hamma uchun, jumladan, zaif yoki marginal guruhlar uchun xavfsiz jismoniy foydalanish imkoniyatiga ega va iqtisodiy jihatdan hamyonbop. Shuningdek, u sog'liqni saqlashga oid ma'lumotlardan, ruxsatsiz oshkor qilmasdan, xavfsiz foydalanish va almashish huquqini o'z ichiga oladi va barcha shaxslar, ularning kelib chiqishidan qat'i nazar, sog'liqni saqlash xizmatlaridan foydalanishda teng imkoniyatlarga ega bo'lishini ta'minlash uchun kamsitmasdan foydalanishni talab qiladi. Ushbu loyiha orqali UNOPS, infratuzilmaning har qanday qurilishi yoki yangilanishi, barcha mintaqalar bo'ylab bemorlarning barcha toifalarini qamrab olishini ta'minlash orqali sog'liqni saqlashdan foydalanish imkoniyatini oshiradi. Bu iqtisodiy qulayliklarni yaxshilash maqsadlariga ham mos keladi, ya'ni o'z tumanlarida muhim xizmatlarga ega bo'lgan be'morlar, viloyat darajasidagi muassasalarga borish uchun ortiqcha xarajat va vaqt sarf etmaydilar. AKTga asoslangan kuzatuv va monitoring tizimining integratsiyasi diagnostika va davolanishdan o'z vaqtida va adolatli foydalanishni qo'llab-quvvatlaydi va barcha uchun javob beradigan sog'liqni saqlash tizimini ta'minlaydi. Muvofiqlik tibbiy etikaga hurmat, madaniyatga mos va gender sezgirlik bilan bog'liq. Bu sog'liqni saqlash muassasalari, tovarlar va xizmatlar aholining turli guruhlarining o'ziga xos ehtiyojlarini qondirishini va konfidensiallik va xabardor rozilik uchun tibbiy etikaning xalqaro standartlariga muvofiqligini talab qiladi. Laboratoriya jihozlarini madaniy jihatdan sezgir va inklyuziv tarzda modernizatsiya qilish va ta'mirlash, jumladan, zarur hollarda genderga bog'liq turar joylarni ta'mirlash orqali UNOPS infratuzilmaning o'zi jamiyatning turli ehtiyojlari va umidlariga javob berishini ta'minlaydi. Bundan tashqari, UNOPS salohiyatini oshirish tashabbuslari sog'liqni saqlash xodimlari uchun ixtisoslashtirilgan treninglarni taklif qiladi, bunda madaniy malaka, axloqiy tibbiy amaliyotlar va bemorga yo'naltirilgan yordam, shu jumladan davolanayotgan har bir shaxsga oid ma'lumotlarga hurmat bilan yondashilishi va ularning maxfiyligi muhimligini ta'kidlaydi. Bu taqdim etilayotgan xizmatlar hurmat bilan yondashilganligini, maqbul bo'lishini va xizmat ko'rsatilayotgan har bir jamiyatning o'ziga xos madaniy kontekstiga moslashtirilganligini ta'minlaydi. Sifat sog'liqni saqlash muassasalari, tovarlar va xizmatlar tibbiy nuqtai nazardan mos va sifatli bo'lishi kerakligini anglatadi. Ushbu element malakali tibbiyot xodimlari, ilmiy tasdiqlangan shifoxona jihozlari, xavfsiz va toza suv va to'gri sanitariya muhimligini ta'kidlaydi. UNOPS nafaqat mavjud va foydalanish mumkin bo'lgan, balki samarali va xavfsiz davolanish va bemorlarning qoniqishini ta'minlaydigan sifat standartiga javob beradigan xizmatlarni taqdim etishga intiladi. O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan loyiha sog‘liqni saqlashning barcha jabhalarini, jumladan, bemorlar xavfsizligi, samaradorlik, bemorga yo‘naltirilganlik, o‘z vaqtidalik, samaradorlik va adolatlilikni qamrab olinishini ta’minlaydi. Loyihaning afzalliklari mamlakat sog'liqni saqlash landshaftining ko'plab qatlamlarini o'z ichiga oladi. Loyiha aholi va tibbiy xizmat ko'rsatuvchilarga sifatli va qulay tibbiy xizmatlardan, shuningdek, takomillashtirilgan muassasalar va resurslardan foydalanish imkoniyatini taqdim etishga so'z beradi. Natijada, bu Sog'liqni saqlash vazirligi huzuridagi davlat organlarining O'zbekiston aholisi salomatligi va farovonligini himoya qilish salohiyatini oshiradi.___*COVID-19 favqulodda vaziyatlarda harakat qilish loyihasi doirasida UNOPS Oʻzbekiston hukumatini mamlakatning COVID-19 pandemiyasi va kelajakdagi epidemiyalarga chidamliligini kuchaytirishda qoʻllab-quvvatlamoqda. Bunga erishish yo'lida UNOPS milliy laboratoriya tizimini jihozlash va yangilash, AKTga asoslangan milliy kuzatuv va monitoring tizimini yaratish, COVID-19 va kelajakdai epidemiologik holatlarni davolash imkoniyatlarini kengaytirish uchun OTB va OIIB tomonidan 160.7 million dollarlik kreditlarni maqsadli yo'naltirishda yordam ko'rsatayapti.
1 of 5
Hikoya
26 yanvar 2024
UNOPS qanday qilib samarali xarid amaliyotlari orqali barqaror rivojlanishga yordam beradi
"Samarali davlat xaridlari deyarli barcha barqaror rivojlanish faoliyatining asosidir. Har bir global maqsad, har bir vazifa, har bir jarayonning asosidir. Mahsulot va xizmatlarning samarali va barqaror xaridlarisiz dunyoning muammolarini hal qilib boʻlmaydi", - deydi UNOPS Xaridlar guruhi direktori Ann-Kler Xovard xonim.UNOPS barqaror rivojlanish uchun ilg‘or tajribalarni qo‘llagan holda xaridlar bo‘yicha global yetakchi hisoblanadi. UNOPS O'zbekistonda barqaror xaridlar amaliyoti orqali sog'liqni saqlash xizmatlari sifatini oshirishga qaratilgan turli loyihalarni* amalga oshirib kelmoqda. Xaridlar atrof-muhitni muhofaza qilish, ijtimoiy taraqqiyot va iqtisodiy rivojlanishni hisobga oladigan talablar, shartlar va mezonlarni o'z ichiga olgan bo'lsa, u barqaror xarid hisoblanadi. UNOPS ekspertlari barqaror materiallar, ijtimoiy farovonlik, salomatlik va xavfsizlik, energiya samaradorligi, mahalliy bandlik imkoniyatlarini rag‘batlantirish, ayollar tomonidan tashkil etilgan biznes va mehnat huquqlariga e’tibor qaratgan holda O‘zbekistondagi loyihalarda bunday amaliyotni joriy etishni maqsad qilgan. Mutaxassislar ilg'or tasvirlash tizimlari va sog'liqni saqlashni boshqarishning aqlli tizimlari kabi yangi texnologiyalarning maqsadga muvofiqligi va ta'sirini baholab, sog'liqni saqlash tashkilotlariga o'zgarishlar bo'yicha yo'l ko'rsatib kelmoqda. Binobarin, sog‘liqni saqlash sohasida innovatsiya va taraqqiyot rag‘batlantirilmoqda, mehnat sharoitlari optimallashtirilib, tibbiyot xodimlarining umumiy mehnatdan qoniqish darajasi oshmoqda. O'z navbatida, barqaror va samarali tibbiy asbob-uskunalar mavjudligini ta'minlash orqali bemorlar tashhis, davolash va umumiy tibbiy xizmat sifatini yaxshilashdan manfaatdorlardir. Barqaror uskunalar bemorning tuzalish natijalarini yaxshilaydi, asoratlar xavfini kamaytiradi, tibbiyot xodimlariga ishonchni oshiradi va bemorning qoniqish darajasi ortadi. UNOPS rivojlanayotgan mamlakatlarda bozor salohiyatini oshirishga, ayollarga tegishli biznes, mikro-, kichik- va o'rta-hajmdagi korxonalarni barqaror rivojlanishga ko'maklashish vositasi sifatida rag'batlantirishga intiladi. Mahalliy ta'minot bazasini yaratish nafaqat UNOPS faoliyat yuritayotgan mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanishiga hissa qo'shadi, balki transport bilan bog'liq chiqindilarni minimallashtirish orqali barqarorlik tashabbuslariga ham hissa qo'shadi. UNOPS barqarorlik va samaradorlik yonma-yon turadigan yashil kelajakka yo'l ochib, atrof-muhitni muhofaza qilishga sodiq qoladi. O'zbekistondagi loyihalar uchun UNOPS operatsion xarajatlarni kamaytiradigan va atrof-muhitga ta'sirni minimallashtiruvchi energiya tejovchi tizimlarni o'z ichiga olgan uskunalarni xarid qilishga ustuvor ahamiyat berish orqali sog'liqni saqlash muassasalarining texnik xizmat ko'rsatish xarajatlarini kamaytiradi va resurslarni yanada samarali taqsimlaydi. Shaffoflik va halollik UNOPSning barqaror xarid amaliyotining asosidir. Ochiq va aniq qoidalarni o'rnatish orqali UNOPS xaridlar jarayonida adolatni ta'minlaydi, bu etkazib beruvchilar o'rtasida sog'lom raqobatni rag'batlantiradi, mahalliy va xalqaro bozordan sifatli va raqobatbardosh fikr-mulohazalarni olish imkonini beradi. UNOPS uchun genderga mos xaridlar, ish haqi tafovutlarini samarali bartaraf etish, ayollar uchun bandlik imkoniyatlarini yaratish va mehnat dunyosida gender nomutanosibligini yumshatish orqali ijtimoiy-iqtisodiy maqsadlarga erishishning muhim vositasi bo'lib xizmat qiladi. Ushbu yondashuvni amalga oshirish uchun UNOPS uchta asosiy tamoyilga tayanadi:Xarid qilish jarayonlariga gender nuqtai nazarini kiritish.Ayollarni kamsitmaydigan inklyuziv xarid jarayonini ta'minlash.Gender tengligi va ayollar huquqlarini kengaytirishga ijobiy hissa qo'shadigan tovarlar, xizmatlar va ishlarni xarid qilish.Bundan tashqari, UNOPS inklyuzivlik masalalarida faol ishtirok etadi. Bunga hammaning, shu jumladan nogironlarning ishtirokini ta'minlash uchun qulay tovarlar va xizmatlarni sotib olish, xaridlar jarayonining o'zi ham ochiq bo'lishi va xaridlar faoliyatida inklyuziv va adolatli ishtirok etishni rag'batlantirish uchun nogironlarni qamrab oluvchi yetkazib beruvchilar bilan ishlash kiradi.UNOPS xaridlar guruhi direktorining yaqinda tashrifiUNOPS xaridlar guruhi direktori Ann-Kler Xovard xonimning O‘zbekistonga yaqinda buyurgan tashrifi (2024-yil 12-16-yanvar kunlari) tashkilotning mamlakatda BRMga erishishni tezlashtirishga sodiqligini yana bir bor tasdiqladi. Tashrif davomida UNOPSning asosiy manfaatdor tomonlari va hamkorlari UNOPS xaridlari bo‘yicha ekspertiza O‘zbekistonda barqaror rivojlanish maqsadlari va milliy ustuvorliklariga erishishga qanday hissa qo‘shishi mumkinligi haqidagi muhokamalarda ishtirok etdi. UNOPS sog'liqni saqlash sohasidagi islohotlarni amalga oshirishni faol qo'llab-quvvatlab, O'zbekiston hukumatining ishonchli, uzoq muddatli hamkori sifatida o'zini ko'rsata oldi. Ijobiy o'zgarishlar va taraqqiyot haqidagi umumiy tasavvurga ega bo'lgan UNOPSning global texnik tajribasi va mahalliy mavjudligi UNOPSni yuzaga keladigan ehtiyojlarni samarali qondirish va jamoalarga ijobiy ta'sir ko'rsatadigan natijalarni taqdim eta oladigan ishonchli rivojlanish hamkori sifatida namoyon etadi. Barqaror xarid amaliyotiga e'tibor qaratgan holda, UNOPS odamlarga yaxshiroq xizmat ko'rsatish, umumiy maqsadlarimizga erishish, atrof-muhitni muhofaza qilish, ishonchni mustahkamlash, tenglikka erishish, inson huquqlarini ta'minlash va iqtisodiy o'sishni rag'batlantirishga intiladi. Ushbu tamoyillar tashkilotning UNOPS faoliyat yuritayotgan har bir mamlakatda barqaror rivojlanishga ko'maklashish va BRMga erishishni tezlashtirish bo'yicha umumiy vazifaga mos keladi. ___*COVID-19 favqulodda vaziyatlarda harakat qilish loyihasi doirasida UNOPS Oʻzbekiston hukumatini mamlakatning COVID-19 pandemiyasi va kelajakda yuzaga kelishi mumkin boʻlgan epidemiyalarga chidamliligini kuchaytirishda qoʻllab-quvvatlamoqda. Bunga erishish yo'lida UNOPS milliy laboratoriya tizimini jihozlash va yangilash, AKTga asoslangan milliy kuzatuv va monitoring tizimini yaratish, COVID-19 va boshqa epidemiologik holatlarni davolash imkoniyatlarini kengaytirish uchun OTB va OIIB tomonidan 160.7 million dollarlik kreditdan foydalanmoqda.Islom taraqqiyot bankining (ITB) 64,8 million AQSh dollari miqdoridagi krediti hisobidan moliyalashtiriladigan “O‘zbekiston Respublikasi onkologiya muassasalarini modernizatsiya qilish” loyihasining II bosqichi O‘zbekiston sog‘liqni saqlash tizimining saratonni samarali va o'z vaqtida oldini olish va davolashga tayyorgarligini oshirishga qaratilgan. Ushbu loyiha doirasida UNOPS bir qator tibbiy, laboratoriya, radiologik va AKT uskunalarini xarid qilish va yetkazib berish uchun mas'ul.
1 of 5
Press-reliz
02 dekabr 2024
Халқаро стандартлаштириш дастури орқали Ўзбекистонда лаборатория салоҳиятини мустаҳкамлаш
Бугунги ўта мобил, боғланган ва ўзаро боғлиқ дунёда аҳоли саломатлиги учун эски ва янги таҳдидлар сақланиб қолмоқда ва лабораториялар уларни ҳал қилишда муҳим роль ўйнайди. Улар соғлиқ учун хавфларни аниқлаш, касалликларни кузатиш ва озиқ-овқат, сув ва истеъмол қилинадиган маҳсулотлар хавфсизлигини таъминлашга ёрдам беради. Бу юқумли касалликлар билан боғлиқ таҳдидларга ҳам, кимёвий моддалар, радиация ва бошқа атроф-муҳит омиллари билан боғлиқ юзага келадиган хавфларга ҳам тегишли.Фуқароларнинг саломатлиги ва хавфсизлигини та’минлаш Ўзбекистон учун устувор вазифа бўлиб қолмоқда. Мамлакат соғлиқни сақлаш инфратузилмасини мустаҳкамлаш мақсадида Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси (СЭС), ЮНОПС, Туркия миллий референт лабораторияси ва Туркия аккредитация агентлиги (ТУРКАК) билан биргаликда профессионал ривожланиш дастурини ишга туширди. 17-30-ноябр кунлари Туркияда ўтказилган ушбу тренингдан мақсад миллий лабораторияларнинг халқаро синов, тадқиқот ва хавфсизлик стандартларига жавоб берадиган салоҳиятини оширишдан иборат. “Биз халқаро стандартларга жавоб бериш муҳимлигини билардик, аммо бу амалий тажриба бизга кундалик ишимизга қандай та’сир қилишини кўрсатди. Мутахассислардан тўғридан-тўғри ўрганиш, замонавий технология ва усулларнинг амалий лабораторияларда қўлланилишини кузатиш лаборатория натижаларини синовдан ўтказиш, мониторинг қилиш ва яхшилашга катта ҳисса қўшади, – дейди Тошкентдаги гигиена лабораториясининг сифат бўйича менежери Миртоҳир Раҳматов.Ўзбекистоннинг миллий ва ҳудудий лабораторияларининг 30 нафар мутахассиси учун мўлжалланган 10 кунлик ўқув дастури халқаро миқёсда тан олинган лаборатория тадқиқот усулларини ўрганиш ва амалиётга жорий этишга бағишланган. Ушбу усуллар инсон саломатлигига кимёвий, биологик, радиологик ва жисмоний таҳдидларни ўз ичига олган хавф омилларининг кенг доирасини қамраб олади. Лаборатория экспертизасини кучайтириш орқали Ўзбекистон Жаҳон савдо ташкилоти (ЖСТ) ва Евроосиё иқтисодий иттифоқи (ЕОИ) каби бошқа халқаро иқтисодий тузилмалар талабларини бажаришга, маҳаллий маҳсулотларнинг жаҳон сифат ва хавфсизлик стандартларига жавоб беришини таъминлашга интилади. “Аккредитация лабораторияларнинг энг юқори халқаро стандартларга жавоб беришини таъминлайдиган муҳим жараёндир. Ўзбекистондаги лабораторияларни халқаро аккредитация олишда қўллаб-қувватлаш орқали биз мамлакатнинг глобал рақобатбардошлигини, хусусан, маҳсулот хавфсизлиги халқаро стандартларига мувофиқлигини оширишга ўз ҳиссамизни қўшамиз”, — деди ТУРКАК бўлими бошлиғи Маҳмут Косеўғли.Дастур тугагандан сўнг лаборатория мутахассислари 5129-сон қарорига мувофиқ сотиб олинган замонавий юқори технологияли ускуналардан фойдаланиш бўйича юқори малакага эга бўладилар. Бундан ташқари, лабораторияларни аккредитация қилиш кўлами кенгайтирилади, бу эса ЖСТ стандартларига тўлиқ мослашиш имконини беради. “Ушбу тренинг нафақат техник кўникмаларни такомиллаштириш, балки Ўзбекистонда лабораторияларнинг жаҳон стандартлари даражасида ишлаши учун барқарор пойдевор яратишдан иборат. Ушбу ташаббусни қўллаб-қувватлаш орқали ЮНОПС мамлакатнинг келажакдаги соғлиқни сақлаш муаммоларига яхшироқ тайёрланишига ва маҳаллий маҳсулотлар халқаро савдо учун талаб қилинадиган стандартларга жавоб беришига ёрдам беради”, деди ЮНОПС дастурининг катта менежери Саймон Дарк.
1 of 5
Press-reliz
12 noyabr 2024
FAO oktyabr oyida global oziq-ovqat narxlari keskin oshganini qayd etdi: bu so‘ngi 18 oy ichida eng yuqori ko‘rsatkich
FAO Oziq-ovqat Narxlari Indeksi (xalqaro bozorda oziq-ovqat mahsulotlari narxidagi oylik o'zgarishlarni kuzatib boruvchi indeks) oktyabr oyida 127,4 ballni tashkil etdi. Bu ko‘rsatkich sentyabr oyiga nisbatan 2,0 foiz va o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 5,5 foizga yuqori bo‘lsada, 2022 yil mart oyidagi eng yuqori ko‘rsatkichdan hozircha 20,5 foiz pastroqdir. Narxlarning asosiy oshishiga sabab bo‘lgan FAO o‘simlik moylari indeksi oktyabr oyida 7,3 foizga ko‘tarilib, so‘ngi ikki yil ichidagi eng yuqori ko‘rsatkichga yetdi, bunga palma, soya, kungaboqar va raps moylari narxlarining oshishi sabab bo'ldi.
Shuningdek, FAO don narxlari indeksi ham 0,9 foizga o‘sdi, bu bug‘doy va makkajo‘xori eksport narxlarining oshishiga bog‘liqligi bilan izohlangan.
Makkajo'xorining dunyo narxlari ham ko'tarildi, bunga qisman ichki talabning yuqoriligi va Braziliyadagi daryo sathining pastligi tufayli transport muammolari sabab bo'ldi. Aksincha, barcha guruch narxlari indeksi oktyabr oyida 5,6 foizga pasaydi.FAOning shakar narxlari indeksining o‘rtacha qiymati oktyabr oyida ketma-ket ikkinchi oyga o‘sib, 129,6 punktni tashkil etdi, bu sentyabr oyidagidan 3,3 punktga (2,6 foizga) yuqori; ammo baribir o‘tgan yilning mos davridagi ko‘rsatkichdan 29,6 punktga (18,6 foizga) past. Braziliyada 2024–2025 yilgi mavsumda davom etayotgan qurg‘oqchilik sharoitida ishlab chiqarish istiqbollari bo‘yicha xavotirlar saqlanib qolayotgani sababli oktyabr oyida shakar narxlari o‘sdi. Bundan tashqari, jahon bozorida neft narxlarining o‘sishi Braziliyada etanol ishlab chiqarish uchun shakarqamishni ko‘proq ishlatishga olib keldi va bu ham shakar narxlari o‘sishiga ta’sir qildi.
FAO sut mahsulotlari narxlari indeksi oktyabr oyida 1,9 foizga oshib, o'tgan yilgiga nisbatan 21,4 foizga yuqori bo'ldi. Bu o'sish asosan xalqaro miqyosda pishloq va sariyog' narxlarining oshishi bilan bog'liq bo'lsa, quruq sut narxlari pasayishda davom etdi.FAO go‘sht narxlari indeksining o‘rtacha qiymati oktyabr oyida 120,4 punktni tashkil etdi, bu sentabr oyiga nisbatan 0,3 foizga past, lekin o‘tgan yildagidan 8,4 punktga (7,5 foizga) yuqori. Eng katta pasayish cho'chqa go‘shti narxlarida kuzatildi, bu G‘arbiy Yevropada cho‘chqa go‘shtiga talabning sustligi bilan izohlanadi. Jahon parranda go'shti narxi oktyabr oyida biroz tushgan bo'lsa, qo'y go'shti narxi barqaror bo'ldi. Shu bilan birga, qoramol go'shti narxi xalqaro xaridlarning ortishi tufayli o'rtacha o'sdi.2024/25 yillarga yangilangan bashoratlar guruch va bug'doy ishlab chiqarishining ko'payishini, makkajo'xori ishlab chiqarishining esa pasayishini ko'rsatmoqda
FAO tomonidan e’lon qilingan Don taklifi va talabi bo‘yicha ma’lumotnoma va oktyabr oyi hisobotiga ko'ra, 2024 yilda global don ishlab chiqarishi o'tgan yilga nisbatan taxminan 0,4 foizga kamayib, 2 848 million tonnani tashkil qiladi, bu tarixda ikkinchi yirik natijadir.
Osiyoda ekin maydonlarining kengayishi va qulay ob-havo sharoitlari tufayli dunyo bo‘yicha bug‘doy ishlab chiqarishning o‘sishi kutilmoqda. Bu o‘sish Yevropadagi yirik ishlab chiqaruvchilarning sezilarli qisqarishini to‘ldiradi. Shu bilan birga, 2024/25 yilgi mavsumda jahon guruch ishlab chiqarishi rekord darajada 538,9 million tonnaga yetishi mumkin.
Jahon don iste'moli 2024/25 yilda 0,5 foizga o'sib, umumiy 2 857 million tonnaga yetishi kutilmoqda, bu asosan guruch va bug'doyning oziq-ovqat iste'molidagi o‘sish bilan izohlanadi. Global don zaxiralari 0,6 foizga oshib, 889 million tonnaga yetishi kutilmoqda, bunda asosan guruch zaxiralari kengayishi kutilmoqda. Bu o'sish global donning zahira-istе'mol nisbati 30,6 foizga, ya'ni so'ngi besh va o‘n yillik o‘rtacha darajalariga yaqinlashishiga olib keladi.
Don bo'yicha xalqaro savdo hajmi 485 million tonna miqdorida bashorat qilinmoqda, bu esa 2023/24 yil darajasidan 3,9 foizga pasayishini anglatadi. Jahon bo‘yicha guruch savdosi oshishi kutilmoqda, bug‘doy va yirik donlar savdosi esa kamayadi.FAO qoshidagi Qishloq xo'jaligi Bozor Ma'lumotlari Tizimi (The Agricultural Market Information System AMIS) ham juma kuni o‘zining oylik Bozor Monitori hisobotini chiqarib, muntazam tahlildan tashqari, 2007 yildan beri asosiy qishloq xo‘jalik mahsulotlariga eksport cheklovlari evolyutsiyasini tahlil qiluvchi yangi ma’lumotlarni taqdim etdi.45 ta mamlakat oziq-ovqat bo‘yicha tashqi yordamga muhtoj, besh mamlakat keskin oziq-ovqat xavfsizligi inqiroziga duch kelmoqda
FAOning Global Axborot va Erta Ogohlantirish Tizimi (Global Information and Early Warning System-GIEWS) tomonidan chop etilgan Hosil bashoratlari va oziq-ovqat holati (Crop Prospects and Food Situation) hisobotiga ko‘ra, dunyo bo‘ylab taxminan 45 ta mamlakat oziq-ovqat bo‘yicha tashqi yordamga muhtoj deb baholangan.
Ushbu hisobotda mamlakatlardagi mavjud sharoitlar haqida ma’lumotlar berilgan. Bu mamlakatlar orasida Afrikadagi 33 mamlakat, Osiyodagi to‘qqiz mamlakat, Lotin Amerikasi va Karib dengizi mintaqasidagi ikkita mamlakat hamda Yevropadagi bitta mamlakat bor. Nizo va xavfsizlik bilan bog‘liq muammolar oziq-ovqat tanqisligining asosiy sabablari sifatida qayd etilgan bo‘lib, 2024 yilda G‘azo sektori, Gaiti, Mali va Sudanda aholining oziq-ovqat xavfsizligi inqiroziga duch kelishi kutilmoqda.
Shuningdek, FAO don narxlari indeksi ham 0,9 foizga o‘sdi, bu bug‘doy va makkajo‘xori eksport narxlarining oshishiga bog‘liqligi bilan izohlangan.
Makkajo'xorining dunyo narxlari ham ko'tarildi, bunga qisman ichki talabning yuqoriligi va Braziliyadagi daryo sathining pastligi tufayli transport muammolari sabab bo'ldi. Aksincha, barcha guruch narxlari indeksi oktyabr oyida 5,6 foizga pasaydi.FAOning shakar narxlari indeksining o‘rtacha qiymati oktyabr oyida ketma-ket ikkinchi oyga o‘sib, 129,6 punktni tashkil etdi, bu sentyabr oyidagidan 3,3 punktga (2,6 foizga) yuqori; ammo baribir o‘tgan yilning mos davridagi ko‘rsatkichdan 29,6 punktga (18,6 foizga) past. Braziliyada 2024–2025 yilgi mavsumda davom etayotgan qurg‘oqchilik sharoitida ishlab chiqarish istiqbollari bo‘yicha xavotirlar saqlanib qolayotgani sababli oktyabr oyida shakar narxlari o‘sdi. Bundan tashqari, jahon bozorida neft narxlarining o‘sishi Braziliyada etanol ishlab chiqarish uchun shakarqamishni ko‘proq ishlatishga olib keldi va bu ham shakar narxlari o‘sishiga ta’sir qildi.
FAO sut mahsulotlari narxlari indeksi oktyabr oyida 1,9 foizga oshib, o'tgan yilgiga nisbatan 21,4 foizga yuqori bo'ldi. Bu o'sish asosan xalqaro miqyosda pishloq va sariyog' narxlarining oshishi bilan bog'liq bo'lsa, quruq sut narxlari pasayishda davom etdi.FAO go‘sht narxlari indeksining o‘rtacha qiymati oktyabr oyida 120,4 punktni tashkil etdi, bu sentabr oyiga nisbatan 0,3 foizga past, lekin o‘tgan yildagidan 8,4 punktga (7,5 foizga) yuqori. Eng katta pasayish cho'chqa go‘shti narxlarida kuzatildi, bu G‘arbiy Yevropada cho‘chqa go‘shtiga talabning sustligi bilan izohlanadi. Jahon parranda go'shti narxi oktyabr oyida biroz tushgan bo'lsa, qo'y go'shti narxi barqaror bo'ldi. Shu bilan birga, qoramol go'shti narxi xalqaro xaridlarning ortishi tufayli o'rtacha o'sdi.2024/25 yillarga yangilangan bashoratlar guruch va bug'doy ishlab chiqarishining ko'payishini, makkajo'xori ishlab chiqarishining esa pasayishini ko'rsatmoqda
FAO tomonidan e’lon qilingan Don taklifi va talabi bo‘yicha ma’lumotnoma va oktyabr oyi hisobotiga ko'ra, 2024 yilda global don ishlab chiqarishi o'tgan yilga nisbatan taxminan 0,4 foizga kamayib, 2 848 million tonnani tashkil qiladi, bu tarixda ikkinchi yirik natijadir.
Osiyoda ekin maydonlarining kengayishi va qulay ob-havo sharoitlari tufayli dunyo bo‘yicha bug‘doy ishlab chiqarishning o‘sishi kutilmoqda. Bu o‘sish Yevropadagi yirik ishlab chiqaruvchilarning sezilarli qisqarishini to‘ldiradi. Shu bilan birga, 2024/25 yilgi mavsumda jahon guruch ishlab chiqarishi rekord darajada 538,9 million tonnaga yetishi mumkin.
Jahon don iste'moli 2024/25 yilda 0,5 foizga o'sib, umumiy 2 857 million tonnaga yetishi kutilmoqda, bu asosan guruch va bug'doyning oziq-ovqat iste'molidagi o‘sish bilan izohlanadi. Global don zaxiralari 0,6 foizga oshib, 889 million tonnaga yetishi kutilmoqda, bunda asosan guruch zaxiralari kengayishi kutilmoqda. Bu o'sish global donning zahira-istе'mol nisbati 30,6 foizga, ya'ni so'ngi besh va o‘n yillik o‘rtacha darajalariga yaqinlashishiga olib keladi.
Don bo'yicha xalqaro savdo hajmi 485 million tonna miqdorida bashorat qilinmoqda, bu esa 2023/24 yil darajasidan 3,9 foizga pasayishini anglatadi. Jahon bo‘yicha guruch savdosi oshishi kutilmoqda, bug‘doy va yirik donlar savdosi esa kamayadi.FAO qoshidagi Qishloq xo'jaligi Bozor Ma'lumotlari Tizimi (The Agricultural Market Information System AMIS) ham juma kuni o‘zining oylik Bozor Monitori hisobotini chiqarib, muntazam tahlildan tashqari, 2007 yildan beri asosiy qishloq xo‘jalik mahsulotlariga eksport cheklovlari evolyutsiyasini tahlil qiluvchi yangi ma’lumotlarni taqdim etdi.45 ta mamlakat oziq-ovqat bo‘yicha tashqi yordamga muhtoj, besh mamlakat keskin oziq-ovqat xavfsizligi inqiroziga duch kelmoqda
FAOning Global Axborot va Erta Ogohlantirish Tizimi (Global Information and Early Warning System-GIEWS) tomonidan chop etilgan Hosil bashoratlari va oziq-ovqat holati (Crop Prospects and Food Situation) hisobotiga ko‘ra, dunyo bo‘ylab taxminan 45 ta mamlakat oziq-ovqat bo‘yicha tashqi yordamga muhtoj deb baholangan.
Ushbu hisobotda mamlakatlardagi mavjud sharoitlar haqida ma’lumotlar berilgan. Bu mamlakatlar orasida Afrikadagi 33 mamlakat, Osiyodagi to‘qqiz mamlakat, Lotin Amerikasi va Karib dengizi mintaqasidagi ikkita mamlakat hamda Yevropadagi bitta mamlakat bor. Nizo va xavfsizlik bilan bog‘liq muammolar oziq-ovqat tanqisligining asosiy sabablari sifatida qayd etilgan bo‘lib, 2024 yilda G‘azo sektori, Gaiti, Mali va Sudanda aholining oziq-ovqat xavfsizligi inqiroziga duch kelishi kutilmoqda.
1 of 5
Press-reliz
10 oktabr 2024
O'zbekistonda bolalar va o'smirlar vaziyatining tahlili bo’yicha hisobot taqdimoti
Bugun UNICEF va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Bolalar huquqlari bo‘yicha vakili O‘zbekistondagi bolalar va o‘smirlar vaziyatining tahlili natijalarini taqdim etdilar. Hisobot ijtimoiy xizmatlarni kengaytirish va ulardan foydalanish ta'minlanganini, xususan, ta'lim va sog'liqni saqlash sohalarida deyarli universal qamrovni, bolalar manfaatlari yo’lidagi siyosat va qonunlarni takomillashtirish bo'yicha katta yutuqlarga erishilganini ko'rsatadi.Shu bilan birga, hisobotda bolalar va o’smirlar farovonligini yanada oshirish uchun zarur bo’lgan asosiy yo‘nalishlar ham ko‘rsatilgan. "Ushbu tahlilda bolalar va o‘smirlarning holati inson huquqlarining asosiy tamoyillari, jumladan, tenglik, diskriminatsiyadan holi bo‘lish va adolat nuqtai nazaridan tadqiq etilib, bunda barcha bolalar uchun adolatli imkoniyatlar va natijalarga alohida e’tibor qaratilgan,”-dedi Oliy Majlisning Bola huquqlari bo‘yicha vakili Surayyo Raxmonova. “Shubhasiz, ushbu tahlil O‘zbekistonda bolalar va o‘smirlarning farovonligini yaxshilashga qaratilgan siyosatning yangi vazifalari va asosiy dasturlarini ishlab chiqish jarayonida muhim manba bo‘lib xizmat qilishi mumkin".O‘zbekiston butun aholini umumiy tibbiy xizmatlar bilan qamrab olish jihatidan sezilarli yutuqlarga erishdi. Buni birlamchi tibbiy-sanitariya yordamidan foydalanish imkoniyatlarida va sifatli xizmat ko‘rsatishning sezilarli yaxshilanganida ko‘rish mumkin. “O‘zbekiston – 2030” strategiyasi doirasida davlat tibbiy sug‘urtasi dasturining joriy etilishi erta o‘lim sabablarini bartaraf etish va umr ko‘rish davomiyligini oshirishga qaratilgani ham bu boradagi sa’y-harakatlarga misol bo’la oladi. Biroq yechilmagan masalalar hali ham bor. Immunizatsiya qamrovi yuqori bo’lishiga qaramay, 9000 ga yaqin bola emlanmagan. Bundan tashqari, stigma va profilaktika xizmatlaridan foydalanish cheklanganligi OIV bilan yashayotgan bolalar va o'smirlar uchun qiyinchiliklar tug'diradi. Ularning atigi 31 foizi antiretrovirus terapiyasini oladi.Mamlakatda 2021-2022 yillarda boshlang‘ich ta’lim bilan qamrab olish darajasi 99 foizni tashkil etdi. Maktabgacha ta’lim bilan qamrab olish 2017 yilda 30 foizdan kam bo‘lsa, 2024 yilda 73 foizdan oshdi. 2022-2023 yillarda deyarli 2 millionta bola maktabgacha ta’lim dasturlari bilan qamrab olindi. Hozirda barcha maktablarning 94 foizi internetga ega, raqamli ta’lim va AKTdan foydalanish imkoniyati oshgan. Biroq ta'lim sifati, ayniqsa asosiy ko'nikmalar va kompetentsiyalar nuqtai nazaridan, tashvishga soladi. Bundan tashqari, inklyuziv ta'lim sohasi yanada ko'proq sa’y-harakatlarni talab qiladi.O‘zbekistonda institutsional islohotlar va bolalarni himoya qilish bo‘yicha qonunchilik bazasini takomillashtirish borasida sezilarli yutuqlarga erishildi. Masalan, “Bolalarni zo‘ravonlikning barcha shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida”gi qonun Oliy Majlis Senati tomonidan ma’qullanib, hozirda Prezident imzosini kutmoqda. O‘zbekistonda bolalarga g’amxo’rlik qilish borasidagi islohotlar doirasida so‘nggi ikki yil ichida 23 ta internat muassasalari yopildi, natijada 2448 nafar bola oilalarda yashay boshladi. Ushbu muvaffaqiyatlarga qaramay, internat muassasalarida hali ham ko'plab nogironligi bo’lgan bolalar bor. Ular bunday muassasalardagi tarbiyalanuvchilar umumiy sonining 79 foizini tashkil qiladi. Shu bois oilalarni hamda reintegratsiya xizmatlarini ko'proq qo'llab-quvvatlash zarur.O‘zbekiston ayollar va bolalarni mojaro zonalaridan repatriatsiya qilish va ularning reintegratsiyasiga ko‘maklashish bo‘yicha jahon miqyosida yetakchiligini namoyish etdi. “Mehr” operatsiyalari natijasida 500 dan ortiq ayollar va bolalar O‘zbekistonga qaytdi.O‘zbekistonda Milliy ijtimoiy himoya agentligining tashkil etilgani, shubhasiz, ushbu sohadagi yutuq bo‘ldi. Biroq cheklangan moliyaviy resurslar ijtimoiy himoya dasturlarini kengaytirishni sekinlashtiradi. Masalan, 2024 yilning birinchi choragida bolalar nafaqasini oluvchi bolalar soni qisqartirildi.“O‘zbekistondagi bolalar va o‘smirlar vaziyatining tahlili natijasida ishlab chiqilgan tavsiyalar bolalar manfaatlari yo’lida ishlaydigan asosiy sektorlarda dalillarga asoslangan qarorlar qabul qilishda muim ahamiyat kasb etadi. Shunugdek, bu tavsiyalar "O‘zbekiston – 2030" milliy strategiyasiga hamda Barqaror rivojlanish maqsadlariga muvofiq O‘zbekiston hukumati va UNICEF o‘rtasida 2026-2030 yillarga mo‘ljallangan Mamlakat hamkorlik dasturini ishlab chishda asos bo’lib xizmat qiladi”,- dedi UNICEFning O’zbekistondagi vakolatxonasi rahbari Rehina Kastijio. “UNICEF ko‘makka eng muhtoj bolalar va o‘smirlarga alohida e’tibor qaratgan holda bolalar huquqlarini amalga oshirishda O‘zbekiston hukumatini qo‘llab-quvvatlashga sodiq bo’lib qoladi”,-deya ta’kidladi u. Vaziyat tahlili vazirliklar va nodavlat tashkilotlari vakillari hamda nogironligi bo’lgan kattalar va bolalar ishtirokida tayyorlandi. Ushbu hisobot natijalari O‘zbekistonning so‘nggi besh yil ichida erishgan muhim yutuqlarini tasdiqlaydi va takomillashtirish zarur bo’lgan yo‘nalishlarini belgilab beradi. Bunday tahlil so’nggi marta O‘zbekistonda 2019-2020 yillardagi o‘tkazilgan edi.Muharrirlar uchun ma’lumot: Hisobotning to’liq matnini www.unicef.uz. saytidan yuklab olish mumkin.OAV murojaatlari uchun kontaktlar:Rushana AliakbarovaMatbuot kotibi Oliy Majlisning Bola huquqlari bo‘yicha vakili ofisiТеlefon: +99894 600 11 72 El. pochta: murodullayevna1999@gmail.comShaxlo AshrafxanovaBola huquqlari monitoringi bo’yicha mutaxassisUNICEFning O’zbekistondagi vakolatxonasiTelefon: +99893 505 81 41El. pochta: sashrafkhanova@unicef.orgNargiza EgamberdiyevaJamoatchilik bilan aloqalar bo’yicha maslahatchiUNICEFning O’zbekistondagi vakolatxonasiTelefon: +998 93 380 34 19El. pochta: negamberdieva@unicef.org
1 of 5
Press-reliz
21 sentabr 2024
Aholi salomatligi xavfsizligini ta'minlash: milliy harakatlar ryejasining bosh vazifasi
Tadbirda Xalqaro tibbiy-sanitariya qoidalarini (XTSQ 2005) bajarish uchun mas'ul bo‘lgan barcha tegishli vazirlik va idoralarning muvofiqlashtiruvchilarini o‘z ichiga olgan ishchi guruh tomonidan ishlab chiqilgan harakatlar rejasi muhokama qilinadi.Milliy harakatlar rejasi 2024 yildan 2028 yilgacha 5 yilga mo‘ljallangan va 2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi, 2022 yil uchun qo‘shma tashqi baholash (JEE) va 2022 yil uchun ishtirokchi davlatlarning o‘zini o‘zi baholash yillik hisoboti (SPAR) asosida ishlab chiqilgan.Uning strategik maqsadi Xalqaro tibbiy-sanitariya qoidalarining (XTSQ 2005) asosiy imkoniyatlarini amalga oshirish orqali O‘zbekistonning sog‘liqni saqlash sohasidagi favqulodda vaziyatlarga yanada samarali javob berishga tayyorligini oshirishdan iborat."Tegishli vazirlik va idoralardagi hamkasblar hamda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti bilan birgalikdagi ishlar jamoat salomatligi xavfsizligini ta'minlash bo‘yicha Milliy harakatlar rejasini yaratishga olib keldi. Sog‘liqni saqlash sohasidagi tahdid va xatarlarga yaxshiroq tayyorgarlik ko‘rish uchun hali ko‘p ish qilish kerak," - dedi Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi raisi B.Yusupaliev."Jamoat sog‘lig‘ini saqlash, xavfsizligini ta'minlash bo‘yicha Milliy harakatlar rejasi O‘zbekistonda jamoat sog‘lig‘ini saqlash tizimini mustahkamlash va sog‘liqni saqlash sohasidagi favqulodda vaziyatlarga samarali javob berish bo‘yicha barcha manfaatdor tomonlarning birgalikda ishlashini ta'minlovchi hayotiy muhim vositadir. Bu reja hukumatning O‘zbekiston xalqi uchun barqaror sog‘liqni saqlash tizimini barpo etishga intilishini namoyon etadi"- dedi JSSTning O‘zbekistondagi vakili Dr. Asheena Khalakdina.Harakatlar rejasi Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotining texnik ko‘magi va USAIDning moliyaviy yordami orqali ishlab chiqilgan.
1 of 5
Press-reliz
07 sentabr 2024
Dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan davlatlar oziq-ovqat xavfsizligi va barqaror rivojlanish maqsadlari” mavzusida xalqaro forum bo‘lib o‘tdi
Mazkur tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Qishloq xo‘jaligi vaziri Ibrohim Abdurahmonov, BMTning Qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat tashkiloti (FAO) bosh direktori S. Dun'yuy, dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan 32 ta davlat, xalqaro moliya tashkilotlarining yuqori vakillari, ilmiy doiralar, xorijiy ekspertlar va xususiy sektor vakillari ishtirok etishdi. Ushbu forumni tashkil etishdan asosiy maqsad, dunyodagi dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan davlatlar o‘rtasida qishloq xo‘jaligi mahsulotlari savdosi, oziq-ovqat xavfsizligi va iqlim o‘zgarishiga moslashish, logistika bilan bog‘liq muammolarni hal etishdan iborat. Ma'lumki, dunyo bo‘yicha 32 ta rivojlanayotgan davlatlarda dengizga chiqish imkoni mavjud emas. Forum ushbu davlatlardagi yuqorida keltirilgan mavjud muammolarini ijobiy hal etishga qaratilgan.Forumning ochilish marosimida O‘zbekiston Respublikasi bosh vaziri Abdulla Aripov, FAO bosh direktori S. Dun'yuy, BMTning eng kam rivojlangan va dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan mamlakatlar bo‘yicha Oliy vakili Rabab Fatima, Yevropa Ittifoqining qishloq xo‘jaligi bo‘yicha komissari Yanush Voysexovskiy, Qishloq xo‘jaligini rivojlantirish xalqaro jamg‘armasi IFAD prezidenti Alvaro Lariolar ishtirok etishdi.“Men O‘zbekistonning dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan mamlakat (LLDC) sifatida qishloq xo‘jaligi oziq-ovqat tizimini rivojlantirishdagi harakatlarini alohida ta'kidlab o‘tmoqchiman. LLDC mamlakatlari, jumladan, O‘zbekiston ham allaqachon hududiy yondashuvdan foydalangan holda qishloq xo‘jaligi salohiyatini amalga oshirishga qaratilgan aniq tashabbusda ishtirok etmoqda. Bundan tashqari, ocharchilikka barham berish, qashshoqlikni kamaytirish va ijtimoiy tengsizlikka qarshi kurashish uchun zarur yordamini ko‘rsatish maqsadida FAOning yetakchi tashabbusi mamlakatlar o‘rtasidagi o‘zaro qo‘llab-quvvatlash asosida yo‘lga qo‘yilgan”, — deya ta'kidladi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti bosh direktori, Syuy Dunyuy. Kunning ikkinchi qismida dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan davlatlarda qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat tizimlarini rivojlantirishning dolzarbligi va imkoniyatlari mavzusidagi yuqori darajadagi yalpi majlis bo‘lib o‘tdi. Shu bilan birga turli mavzularda tematik sessiyalar olib borildi va ushbu masalalarning ijobiy yechimiga yo‘nalgan bir qator tadbirlar tashkil etildi.Shuningdek, FAO va O‘zbekiston hukumati tomonidan Dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan davlatlarning agrosanoat tizimini barqaror isloh qilish to‘g‘risidagi deklarasiya qabul qilindi. Tadbir doirasida dengizga chiqish imkoni bo‘lmagan rivojlanayotgan davlatlarning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat yo‘nalishidagi Investisiya forumi ham tashkil etildi. Unda, O‘zbekistonning qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat sohasidagi investisiya va eksport salohiyatiga bag‘ishlangan taqdimot bo‘lib o‘tdi.Forum davomida bo‘lib o‘tgan “B2B” sessiyalaridan so‘ng, har tomonning manfaatiga xizmat qiluvchi kelishuvga asoslangan bir qator hujjatlar imzolandi. So‘ng esa, forum ishtirokchilarining Toshkent shahar va viloyatida joylangan yirik qishloq xo‘jaligi tashkilotlari va ulgurji savdo bozorlariga tashrifi amalga oshirildi.Ta'kidlash lozim, ushbu forum O‘zbekistonni jahonning boshqa mintaqalari bilan bog‘lovchi transport yo‘nalishlarini rivojlantirish, yurtimizda oziq-ovqat xavfsizligi va tizimlarining hozirgi holati to‘g‘risida xabardorlikni oshirish, oziq-ovqat xavfsizligi sohasidagi taraqqiyotga to‘sqinlik qilayotgan mintaqaviy va global darajadagi asosiy masalalarni hal etish va qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat mahsulotlarini savdosi hamda investisiya loyihalarini amalga oshirish bo‘yicha yangi shartnoma va kelishuvlarga erishishga imkon yaratdi.Bu kabi yirik loyihalarni davomli va tizimli amalga oshirish, ko‘shni va uzoq mintaqadagi davlatlar bilan istiqbolli shartnomalarga ixtisoslashgan uzoq muddatli dasturlarni ishlab chiqish, shuningdek qishloq xo‘jaligi yo‘nalishiga oid yangidan-yangi investision kelishuvlarni bosqichma-bosqich amalga oshirish sohaning yanada taraqqiy etishida birlamchi omil bo‘lib xizmat qiladi.
1 of 5
So’nggi manbalar
1 / 11
Manbalar
11 avgust 2023
Manbalar
10 noyabr 2021
1 / 11