Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetida Helena Freyzerning O'zbekistonning BMTga a'zo bo’lishining 29 yilligi munosabati bilan O'zbekiston-BMT hamkorligining ustuvor yo'nalishlari bo'yicha ma'ruzasi

Assalomu alaykum!

Men barchani Ozbekistonni Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a’zo bolganligini yigirma to’qqiz yiligi bilan tabriklayman!

Bizning Hukumat bilan hamkorligimiz Milliy Harakatlar strategiyasida belgilangan ulkan ustuvor yo’nalishlar asosida shakllandi. Bular barqaror rivojlanish, inson huquqlari va tinchlik va xavfsizlikning asosiy elementlarini qamrab oladi — bu Birlashgan Millatlar Tashkilotining uchta ustuni bo'lib, ularning barchasi Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish uchun muhimdir.

Islohotlar barqaror rivojlanish va BMT uchun qulay muhit ta'minlanishiga ijobiy shart-sharoitlarni yaratdi. Birlashgan Millatlar Tashkilotining mamlakatdagi jamoasi  hozirda turli sohalarda 24 ta BMT agentliklarini o'z ichiga oladi - shu jumladan, tez sur'atlarda amalga oshirilgan qonunchilik o'zgarishlari va siyosat o'zgarishlari bo'yicha ilg'or amaliyot va tajriba almashish orqali qo'llab-quvvatlashni kengaytirdi. Shuni ham mamnuniyat bilan ta'kidlaymizki, inson huquqlari milliy kun tartibida eng muhim o'rin tutadi va O'zbekiston birinchi  bor BMTning Inson huquqlari bo'yicha Kengashi a'zosi sifatida shartnomaviy organlar va jarayonralar bilan faolroq shug'ullanmoqda.

Hukumat va BMTning Orol dengizi mintaqasi uchun Inson xavfsizligi bo'yicha ko'p sheriklik jamg'armasini tashkil etishdagi hamkorligi ham so'nggi bir necha yil ichida bizning hamkorlikning eng muhim yutuqlaridan biri bo'ldi va biz ham o'zaro hamkorlikdan shu kabi muhim natijalarni kutmoqdamiz, jumladan, aholini ijtimoiy muhofaza qilish va qashshoqlikni kamaytirish, shuningdek, milliy rivojlanish ustuvor yo'nalishlarini, shu jumladan sog'liqni saqlashni moliyalashtirish va noqonuniy moliyaviy oqimlarni hal qilish bo'yicha kompleks moliyalashtirish sohasida ishlash. Shuningdek, biz O'zbekistonning kommunikatsiya imkoniyatlaridan to'liq foydalinishi kun tartibini qo'llab-quvvatlashni va ko'p asrlar davomida bo'lgani kabi, O'zbekistonni global markaz sifatida tiklash uchun sa'y-harakatlarni kutmoqdamiz.

BMTning kelgusi besh yil davomida olib boradigan ishlariga tayanadigan yangi ishlab chiqilgan BMTning 2021-2025 yillarga mo'ljallangan barqaror hamkorlik dasturi Hukumatning ustuvor yo'nalishlari va Barqaror rivojlanishning milliy maqsadlariga to'liq mos keladi. Ushbu dastur BMTning O'zbekistondagi faoliyati uchun uchta strategik ustuvor yo'nalishni yanada adolatli, teng huquqli va barqaror jamiyatning asosiy maqsadi bilan belgilaydi.

Hamkorlik dasturi hukumat va BMT tizimining milliy barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish uchun yaqin hamkorlikda va fuqarolik jamiyati va yoshlarning to'liq ishtirokida ishlashga qo'shma majburiyatini anglatadi.

Uchta ustuvor yo'nalishga quyidagilar kiradi:

1. Barcha  uchun samarali boshqaruv, adolatli huquq muxofaza va sud tizimlari

Inson huquqlari bo'yicha majburiyatlarni amalga oshiradigan samarali boshqaruv, huquq muxofaza va sud tizimlari uchun BMTning O’zbekistondagi jamoasi barcha darajadagi davlat institutlariga gender jihatidan sezgir, inson huquqlari va dalillarga asoslangan davlat qonunchiligi va siyosatini samarali ishlab chiqish, moliyalashtirish va amalga oshirish imkoniyatlarini berishga intiladi. Biz aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamini qamrab oladigan, shaffof va hisobot beradigan tarzda samarali ishtirok etishga ko'maklashamiz. Bundan tashqari, biz O'zbekistondagi barcha insonlarga, ayniqsa, aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamini samarali sud tizimi va inson huquqlarini himoya qilish mexanizmlaridan keng va tengroq foydalanish imkoniyatidan bahramand bo'lishni maqsad qilganmiz.

2. Sog'liqni saqlash, farovonlik va barqaror farovonlikka olib boradigan inklyuziv inson kapitalini rivojlantirish

Bizning bu sohadagi hamkorligimiz yaxshilangan turmush tarzini rivojlantirish, munosib mehnat va inklyuziv iqtisodiy o'sish natijasida yuzaga keladigan imkoniyatlarni kengaytirishga qaratilgan. Bunga ayollar, yoshlar, bolalar, nogironlar va aholining eng zaif va xavf ostida bo'lgan guruhlari uchun inklyuziv, teng huquqli va sifatli sog'liqni saqlash, ta'lim va ijtimoiy xizmatlardan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish hamda tengsizlikni kamaytirish kiradi. Ushbu elementlar, ayniqsa, pandemiya natijasida yuzaga kelgan ijtimoiy-iqtisodiy inqirozdan xalos bo'lishga qaratilgan.

3. Iqlim uchun mas'uliyatli va barqaror rivojlanish

Iqlim o'zgarishi va cheklangan tabiiy resurslar aholi hayoti va farovonligiga ta'sir ko'rsatadi. Biz pandemiyadan keyingi yashil tiklanishni ta'minlash maqsadida, hukumat va barcha manfaatdor tomonlar bilan eng xavfli mintaqalar va hamjiyatlar iqlim o'zgarishi va ofatlarga nisbatan barqarorligini oshirish, samarali iqlim harakatlarini qo'llab-quvvatlash, tabiiy resurslar va infratuzilmani yanada samarali ishlatish va boshqarish, atrof-muhitni boshqarish va muhofazasini kuchaytirish bo'yicha hamkorlik qilamiz.

Xonimlar va janoblar,

Kelajakda, jamoamiz  hukumatni keyingi milliy rivojlanish strategiyasini to'liq muvofiqlashtirishda va milliy barqaror rivojlanish maqsadlari va vazifalari bilan, shuningdek inson huquqlari bo'yicha xalqaro normalar va standartlar bilan aniq bog'liqligini ta'minlashda qo'llab-quvvatlashga tayyor.

Hamkorlik dasturini amalga oshirish uchun tuzilgan ishchi guruhlar orqali BMTning faoliyati hech kimni chetda qoldirmaslik uchun qaratilgan sa'y-harakatlarni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan, masalan, ayollar, yoshlar, nogironlar, migrantlar, fuqaroligi bo'lmagan shaxslar, OIV bilan kasallanganlar va boshqalar.

O’zbekiston uchun dolzarb bo'lgan ustuvor yo'nalish - bu inklyuziv, teng huquqli va barqaror tarzda COVID-19 dan qutulish. Shu maqsadda biz kelgusi milliy Harakatlar strategiyasini jamoatchilikning keng ishtirokini o'z ichiga olgan konsultativ jarayonni qo'llab-quvvatlashni, milliy barqaror rivojlanish maqsadlari bilan bog'liq bo'lgan o'lchovli ko'rsatkichlarni o'z ichiga olganligini va "yanada ham yaxshiroq " tiklanish tamoyillariga asoslanganligini, shu jumladan atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o'zgarishi masalalariga e'tibor berishni tavsiya etamiz.

Aziz do'stlar,

O'tgan yili BMTning 75 yilligini nishonlashda O'zbekistondagi 35 mingdan ziyod kishining hayratlanarli ishtiroki umumiy muammolarni birgalikda hal qilishda O'zbekistonga bo'lgan chuqur ishonchidan dalolat beradi. Ushbu qiyin o'tgan yil chegaralardan qat'iy nazar hamkorlikda ishlashning dolzarbligini va ko'p qirrali institutlar bilan hamkorlikda milliy islohotlarning ulkan dasturini amalga oshirish uchun global tajribaga, texnik tajribaga va salohiyatni oshirishga erishishni namoyish etdi. So'nggi bir necha hafta ichida COVID-19 vaktsinasini chiqarishga tayyorgarlikni tezkor ravishda amalga oshirishda Sog'liqni saqlash vazirligi, Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti  va YuNISEF o'rtasidagi hamkorlik bunga yaqqol misoldir.

BMT jamoasi uchun bunday sharoitda ishlash katta sharafdir. Va biz Hukumat, BMT va fuqarolik jamiyati o'rtasidagi hamkorlik tobora mustahkamlanib borishini kutmoqdamiz.

Ishonchim komilki, ushbu samarali hamkorlik 2030 yilga qadar yanada adolatli, teng huquqli va barqaror jamiyat sari intilayotgan O'zbekiston xalqi uchun kutilgan natijalarni keltiradi.

E'tiboringiz uchun rahmat!