Oʻzbekistonda barqaror rivojlanishni taraqqiy ettirish: BRMga erishish boʻyicha UNOPS majburiyati
12 sentabr 2023
UNOPS uchun BRMlar birlashgan sa'y-harakatlarni talab qiladigan global majburiyatdir. Ular yo'l-yo'riq, umumiy maqsad va umumiy mas'uliyat bo'lib xizmat qiladi.
Bizning murakkab dunyomizda umid chirog'i bo'lgan Barqaror Taraqqiyot Maqsadlari (BRM) 2015 yilda BMTga a'zo davlatlar tomonidan qabul qilingan bo'lib 17 ta ulkan maqsadni o'z ichiga oladi. Ular qashshoqlikka barham berish va tengsizlikni kamaytirishdan tortib ekologik barqarorlikni ta’minlashgacha bo‘lgan keng ko‘lamli maqsadlarni qamrab, birgalikda adolatli, farovonroq va barqaror kelajak haqidagi tasavvurni shakllantiradi.
Ushbu maqsadlarning ahamiyatini anglagan O‘zbekiston Kun tartibi-2030ga ko‘p tomonlama sheriklikka asoslangan inklyuziv yondashuv orqali erishish tarafdori ekanini yana bir bor tasdiqladi. Barqaror rivojlanish yo'lidagi ushbu maqsadlarni aniq natijalarga aylantirish uchun UNOPS O'zbekiston hukumati va BMTning boshqa agentliklari bilan yaqindan hamkorlik qilish orqali muhim rol o'ynaydi.
UNOPS tomonidan O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan loyihalarning ahamiyati mamlakat oldida turgan sog‘liqni saqlash muammolari, xususan, yaqinda COVID-19 pandemiyasi tufayli kuchaygan yuqumli kasalliklarning surunkali davom etishi, shuningdek, saraton kasalliklari sonining ko‘payishi, tibbiy yordam ko'rsatishga dinamik yondashuvni talab etadi.
Xususan, O‘zbekistonda sog‘liqni saqlash tizimini takomillashtirish bo‘yicha UNOPS faoliyati birinchi navbatda BRM 3: “Salomatlik va farovonlik”ga erishishga qaratilgan. Zamonaviy tibbiy asbob-uskunalar sotib olish va sog'liqni saqlash muassasalari infratuzilmasini yaxshilash orqali UNOPS sifatli tibbiy xizmatlardan kengroq foydalanishni ta'minlashga intiladi. Biroq, BRMlar o'zaro bog'liq va yaxlitligini hisobga olsak, bitta maqsad sari olg'a siljish ko'pincha boshqalariga erishishga ham ta'sir qiladi.
Mamlakatning tibbiyot muassasalari va sog‘liqni saqlash infratuzilmasini kengaytirish orqali loyiha BRM 9ga (Sanoat, innovatsiyalar va infratuzilma) erishishga hissa qo‘shadi. UNOPS barqarorlik va barqarorlik tamoyillarini infratuzilmani rivojlantirishga ko'maklashish va integratsiyalash majburiyatini oladi. Yashil, barqaror va chidamli infratuzilmaga e'tibor qaratgan holda, UNOPS loyihalar atrof-muhitga va ular manfaat ko'rishi kerak bo'lgan jamoalarga doimiy ijobiy ta'sir ko'rsatishini ta'minlaydi.
Bundan tashqari, loyihalarni baholashda UNOPSning atrof-muhitni muhofaza qilish majburiyatlarini aks ettiruvchi ekologik jihatlar ham hisobga olinadi. Suvni tejashni rag'batlantirish, yashil laboratoriya uskunalarini tanlash va yashil laboratoriya loyihasini rag'batlantirish kabi ekologik toza chora-tadbirlarni amalga oshirish orqali UNOPS nafaqat atrof-muhitni muhofaza qilishga sodiqligini namoyish etadi, balki barqarorlik va samaradorlik yonma-yon bo'ladigan yashil kelajakka yo'l ochadi.
Inklyuzivlik BRMning asosiy tamoyillaridan biridir va UNOPS loyihalardan aholining barcha qatlamlariga foyda keltirishini ta'minlashga intiladi. Sog'liqni saqlash loyihalari nuqtai nazaridan, bu jinsi, kelib chiqishi yoki joylashgan joyidan qat'i nazar, ishchilar va aholi uchun inklyuzivlik va sifatli tibbiy xizmatlardan teng foydalanish majburiyati demakdir.
Tibbiyot xodimlarining xavfsizligi va farovonligini ta'minlash loyihaning majburiyatlari va ta'sirining yana bir jihati bo'lib, UNOPS loyihani amalga oshirish jarayonida bunga e'tiborni qaratadi. Muntazam ravishda tibbiy ko‘rikdan o‘tish, shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlash, jinslar bo‘yicha ajratilgan muassasalar va xodimlar malakasini oshirish bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlari tibbiyot xodimlarining farovonligiga xizmat qiladi va barcha xodimlar uchun ijobiy muhit yaratadi. UNOPS, shuningdek, mahalliy salohiyat va malaka oshirishni kuchaytirishga katta e'tibor beradi. Bu majburiyat, ayniqsa, sog'liqni saqlash infratuzilmasini rivojlantirish bilan bog'liq loyihalarda muhim ahamiyatga ega bo'lib, u erda mahalliy tibbiyot xodimlari UNOPS tomonidan taqdim etiladigan o'qitish va salohiyatni oshirish dasturlaridan foydalanadi.
O'z hamkorlari nomidan loyihalarni amalga oshirishda UNOPS o'z faoliyatida hisobdorlik va shaffoflikka intiladi. Ushbu majburiyat loyiha resurslaridan samarali foydalanishni ta'minlaydi va loyiha natijalar bo'yicha manfaatdor tomonlarga hisob beriladi. Bu loyihalarning samaradorligiga ishonch va dadillikni mustahkamlashga yordam beradi.
Hamkorlik UNOPSning asosiy qadriyatlaridan biridir. Hukumatlar, xalqaro tashkilotlar va mahalliy manfaatdor tomonlar bilan yaqindan hamkorlik qilishdan tashqari, qo'yilgan maqsadlarga erishishga qaratilgan loyihalarni amalga oshirishda UNOPS sinergiyani kuchaytirgan holda xalqaro tajribasidan foydalanadi. Loyiha umumiy maqsadlar sari birgalikda harakat qilish orqali O‘zbekiston uchun sog‘lom va barqaror kelajakni yaratishga yanada yaxlit va samarali yondashuvni ta’minlaydi.
BRMlar birlashgan sa'y-harakatlarni talab qiladigan global majburiyatdir. UNOPS uchun ular yo'l-yo'riq, umumiy maqsad va umumiy mas'uliyat bo'lib xizmat qiladi. O‘zbekistonda va butun dunyoda amalga oshirayotgan loyihalari orqali UNOPS o‘z tajribasi va resurslarini BRMga muvofiqlashtiradi va ularga erishishga faol hissasini qo‘shadi.
2030-yilga, ya'ni BRMlariga erishilishiga atigi yetti yil qolgan bir vaqtda, Barqaror rivojlanish maqsadlari ruhini chinakam o‘zida mujassam etgan dunyoni yaratish uchun yuqorida keltirilgan asoslarga tayanib, qat’iy harakat qilish hammamizning umumiy burchimizdir.